Nu bijna alle Nederlandse huishoudens voorzien zijn van glasvezel, moet de sector de bakens verzetten naar nieuwe urgente uitdagingen. Dat stelt de Fiber Carrier Association (FCA) in haar jaarrapport ‘Glasvezel in Stad en Land 2025’. Met 8,26 miljoen glasvezelaansluitingen die inmiddels beschikbaar zijn, is de grote verglazing van Nederland grotendeels voltooid. Maar volgens de FCA dienen zich nu nieuwe prioriteiten aan: digitale soevereiniteit, AI-infrastructuur, quantum computing, cybersecurity en investeringen in intercontinentale zeekabelverbindingen.
Glasvezel als ruggengraat van digitale samenleving
“Glasvezelnetwerken zijn en blijven een absolute basisvoorwaarde voor goed functionerende digitale samenlevingen en economieën. Die afhankelijkheid zal in de toekomst alleen maar toenemen,” aldus Andrew van der Haar, directeur van de FCA. “Nederland heeft andere Europese landen veel te bieden als het gaat om kennis en kunde bij de uitrol van glasvezel. Maar sinds kort zijn ook het veiligheidsaspect en vragen rondom digitale soevereiniteit belangrijker geworden.”
In 2024 werden nog 1,13 miljoen nieuwe glasvezelaansluitingen opgeleverd, een lichte daling ten opzichte van de recordaantallen in voorgaande jaren. Voor het eerst zijn er nu meer glasvezelaansluitingen beschikbaar dan coax-aansluitingen in Nederland.
Strategische autonomie onder druk
In Europees perspectief blijft Nederland koploper op glasvezelgebied, maar het continent heeft nog volop werk aan de winkel. “Dat Europese perspectief wordt daarbij snel belangrijker,” benadrukt Van der Haar. “We moeten ons weerbaar maken tegen dreigingen die enkele jaren geleden nog bijna ondenkbaar waren. Dat betekent ook dat onze netwerken ‘gezekerd’ moeten zijn in de hele keten: van fabricage tot aanleg, van beheer tot eigendom.”
De veranderende geopolitieke verhoudingen maken strategische autonomie urgenter dan ooit. De snel verschuivende geopolitieke panelen maken dat digitale en technologische afhankelijkheden snel zeer risicovol zijn geworden. Ook de glasvezelsector moet de handschoen van digitale soevereiniteit daarom oppakken aldus de FCA.
“De EU moet op eigen benen staan, ook als het gaat om digitale diensten en technologieën. Op dit vlak is de afhankelijkheid van de VS in de huidige geopolitieke context onacceptabel,” stelt Van der Haar. “Als het gaat om backbone capaciteit en transatlantische verbindingen, zijn er wel degelijk risico’s. Veel zeekabels worden de laatste jaren aangelegd door Amerikaanse techreuzen die daarmee essentiële infrastructuur beheersen. We moeten daar op zijn minst alternatieven tegenover kunnen stellen. Die zijn er nu onvoldoende en er wordt ook onvoldoende op gepland.”
Een toekomstbestendige infrastructuur
De opkomst van AI en quantum computing stelt nieuwe eisen aan de glasvezelinfrastructuur. Waar voorheen 100 Gbps nog de norm was, wordt 400 Gbps per Wavelength Division Multiplexing (WDM) nu de standaard. “Glasvezel blijft nieuwe technologie zoals AI faciliteren. Zo jaagt glasvezel ook innovatie aan,” aldus Van der Haar.
De massale adoptie van AI zorgt voor sterke toename van de vraag naar breedbandige verbindingen, terwijl datacenters al meer glasvezelverbindingen tussen AI-clusters aanleggen. Parallel daaraan boekt quantumtechnologie snel vooruitgang. “Quantum computing is de volgende revolutie in informatietechnologie,” stelt Van der Haar. “Quantum bits worden verstuurd via optische vezels, waardoor glasvezel zeer geschikt is voor deze technologie en toekomstige cybersecurity-toepassingen.”
Waar het een kleine tien jaar geleden nog sterk de vraag hoe snel alle Nederlandse huishoudens gebruik zouden kunnen maken van glasvezel, dienen zich nu heel andere uitdagingen aan. ‘De hele keten van digitale infrastructuur is cruciaal voor onze welvaart en welzijn. Ook de glasvezelsector zal in deze nieuwe verhoudingen digitale autonomie en weerbaarheid de volle aandacht geven.â€
Het rapport is te downloaden via de website van de Fiber Carrier Association.
